Bencilliği ya da Benmerkezciliği, Öz Farkındalık ile Karıştırıyor Olabilir Misiniz?
Etrafınızda çok fazla bencil insan olduğunu düşünüyor olabilirsiniz ya da size bencil olduğunuz sık sık söyleniyor olabilir. Acaba gerçekten sandığınız kadar bencil biri misiniz? Benmerkezci ya da sadece kendinizin farkında olabilir misiniz? Günümüzün popüler kültüründe dilimize yerleşmiş bu üç kavramı karıştırıyor olabilir misiniz? Gelin hep birlikte bencillik, benmerkezcilik ve öz farkındalık ayrımına odaklanalım.
Bencil insan, kendi ihtiyaçlarını her zaman herkesten önde tutan kişidir. Tabakta kalan son dilim elmayı alan kişidir. Marketten alınması gereken bir şey varsa bencil insanın kesinlikle kaçıramayacağı çok önemli bir randevusu vardır ve alışveriş işi size kalır. Müsait olmamak ya da kendi ihtiyaçlarını önde tutmak bir nebzeye kadar anlaşılır, ama bu gibi durumlar çok sık tekrar ediyorsa maalesef bu kişi “bencil insan” sınıfına girer.
Benmerkezci kişi, ne kadar büyük ya da kötü olursa olsun olaylara hep kendi odağından bakan kişidir. Ayağı kırılan şoförüne “Ayağın için çok üzgünüm ama bu araba kullanamayacağın anlamına mı geliyor?” diyerek olaya sadece onu ilgilendiren açıdan bakar. Ya da terfi alan bir arkadaşına “Tebrik ederim, ben aylardır iş arıyorum ama kendime uygun işi bulamıyorum.” diyerek yine odağı karşısındakinden kendine çevirir.
Öz farkındalık, çok daha farklı bir özelliktir; sizi siz yapan özelliklerinizin ve kendinizin farkında olmak demektir. Öz farkındalığınızı geliştirmek, ruhsal sağlığınız için her zaman güçlü bir adımdır. Başkalarının istek ve ihtiyaçlarına önem verdiğiniz kadar kendi ihtiyaç ve isteklerinizi de fark edin ve onları göz ardı etmeyin. Kişisel bakımınız gibi görebilirsiniz bunu. Kendinize kulak verin, bazen başkalarından daha çok yardıma ihtiyacınız olabilir; bunu fark edin ve yardım istemekten çekinmeyin.
Çocukluğunuzda ihtiyaçlarınız karşılanmamış ya da küçümsenmiş olabilir; “Daha yeni yemek yedik, aç olmamalısın.” ya da “Annen çok yorgun, bu sene doğum gününü kutlayamayız.” gibi cümleler duymuş olabilirsiniz. Bu genellikle istismar veya ihmalin olduğu ailelerde görülür. İhtiyaçlarınızın başkalarına yük olduğu ve arzularınızı bastırmanız gerek düşüncesiyle büyütüldünüz ve maalesef bu yerleşmiş düşünceyle yetişkinlik hayatınıza devam ediyorsunuz. Ama kendinize söylemeniz gereken cümle şu ki;
“Sen de herkes kadar önemlisin.”
Öz farkındalığınızı arttırmak için;
Kendi “bencil” etiketinizle yüzleşin.
Öz farkındalık, alışkın olmadığınız hislerinizle yüzleşmenizi sağlayabilir; hazırlıklı olmalısınız.
Haftada en az bir kez kendiniz için bir şey yapın.
Bu adımlar biraz zor ya da garip gelebilir, ama yine de sınırlarınızı zorlamalısınız. Değerli olduğumuzu unutmamalıyız.
Kaynakça:
https://www.psychologytoday.com/us/blog/perfectly-hidden-depression/202003/am-i-being-selfish-self-centered-or-simply-self-aware