Mutfaktasınız, önlüğünüzü takmış yemek hazırlıyorsunuz. Tezgahta domates, elinizde de bir bıçak, aklınıza birden ‘acaba elimi ortadan ikiye kessem nasıl olur?’ diye bir düşünce geliyor. Bu düşünceyle birlikte gözünüzün önüne ortadan ikiye kesilmiş elinizden fışkıran kan geliyor, elinizi kesişinizi adeta bir film izler gibi izliyorsunuz. Bu görüntüyü kovup büyük bir şaşkınlıkla ‘neydi bu şimdi?’ diye düşünüyorsunuz. ‘Deliriyor muyum?’ ‘Normal bir insan böyle şeyler hayal eder mi?’ diye soruyorsunuz kendinize.
Peki neydi az önce olan? Intrusiv düşünce (intrusive thought) rahatsızlık verici, istenmeyen düşünceler ve görüntülerdir. Bu düşünceler ‘takıntılı’ düşünceler olarak da adlandırılır ve bu düşünceleri takıntılı davranışlar takip edebilir (örneğin saatlerce ibadet etmek). Obsesif kompulsif bozuklukta sıkça görülür fakat intrusiv düşüncelere sahip olmanız obsesif kompulsif bozukluğa sahip olduğunuzu göstermez. Araştırmalara göre 5 kişiden 4’ü intrusiv düşünceyi deneyimliyor fakat sadece 50 kişiden 1 tanesi bu düşüncelerle baş etmekte zorlanıyor. Bunun bir problem haline gelip gelmemesi arasındaki fark da burada başlıyor.
Intrusiv düşünce tek başına bir problem değil. Onun hakkında ne yaptığınız bir problem. Aklınıza gelen rahatsız edici düşünceye aldırmayıp yaptığınız şeyi yapmaya devam ederseniz bu düşünceler bir sorun haline gelmeyecektir. Fakat aklınıza gelen rahatsız edici düşüncenin ardından neden böyle düşündüğünüzü irdelemeye başlar, ‘bu düşünce benim hakkımda ne söylüyor’ gibi yorumlama çabalarına girerseniz burada sıkıntı başlayabilir.
Intrusiv düşüncenin birçok farklı çeşidi mevcut. Bunlar;
-Zarar vermeyle ilgili (kendinize ya da başkasına)
-Cinsel içerikli
-Çocuklara yönelik
-Dini
-Ailenizle ilgili
Bu maddelere örnekler vermek gerekirse; sevdiğiniz bir insanı öldürdüğünüzü düşünmek, aileden biriyle öpüşmeyi/cinsellik yaşamayı düşünmek, çocuğunuzu öldürdüğünüzü/ona zarar verdiğinizi düşünmek, ibadet ederken küfür ettiğinizi düşünmek, ailenizden birini çıplak düşünmek, kendinizi astığınızı düşünmek..
İntrusive düşünceleri bir başka insanla ve hatta terapistle paylaşmak kimi kişi için utanç verici ve korkutucu olabilir. Eğer bu düşüncelerden birini yaşadıysanız ve ‘kötü bir insan’ olduğunuzu düşünüyorsanız unutmayın bunlar sadece bir DÜŞÜNCE ve kötü bir insan değilsiniz. Çoğu zaman normal olan bu düşünceler eğer sizin için bir problem haline geldiyse ve bu düşüncelerle birlikte tekrarladığınız takıntılı davranışlarınız da varsa bir uzmandan destek almaktan çekinmeyin.