Psikoonkoloji Nedir?

Psikoonkoloji, onkoloji ile psikolojinin kesişiminde yer alan bir uzmanlık alanıdır. Kanser hastalarının ve yakınlarının yaşadığı psikolojik etkileri inceleyen ve bu süreçte psikolojik destek sağlayan disiplinlerarası bir yaklaşımdır.

Bu alanda çalışan uzmanlar, genellikle şu konulara odaklanır:

​

• Tanı alma sürecinin yarattığı duygusal şok

• Tedavi sürecinde gelişen kaygı ve depresyon

• Beden imajında ve kimlik algısında değişiklikler

• Sosyal ilişkilerde kopmalar

• Ölüm ve ölüm korkusu

• İyileşme sonrası yaşamla baş etme

• Hastalıkla ilgili travmaların uzun vadeli etkileri

​

Kanser Tanısının Ruhsal Etkileri Nelerdir?

Bir kişi "kanser" kelimesini duyduğunda, bu yalnızca bedensel bir hastalığın değil; aynı zamanda yoğun bir psikolojik sarsıntının da başlangıcı olabilir. Kanser tanısı, bireyin yaşam algısını, geleceğe dair planlarını ve kimlik duygusunu derinden etkileyebilir. Psikoonkoloji, bu zorlu süreçte bireyin yaşadığı psikolojik deneyimleri anlamaya ve desteklemeye çalışan bir alandır.

Psikoonkoloji yalnızca hastayı değil; hastanın ailesini, bakım verenlerini ve yakın çevresini de odağına alır. Çünkü kanser, çoğu zaman sadece bireysel değil, ilişkisel bir travmadır.

​

Kanser Sürecinde Psikolojik Destek Neden Önemlidir?

Kanser tedavisi sırasında yalnızca fiziksel değil, psikolojik dayanıklılığın da desteklenmesi gerekir. Araştırmalar, psikolojik destek alan bireylerin tedaviye uyumlarının daha yüksek olduğunu ve yaşam kalitelerinin arttığını göstermektedir.

Psikolojik destek şu açılardan önem taşır:

​

• Kaygı ve depresyon belirtilerini azaltır

• Uyku, iştah ve enerji düzeylerini düzenler

• Sosyal izolasyonla başa çıkmayı kolaylaştırır

• Aile içi iletişimi güçlendirir

• Hastalıkla ilgili bilinmezlikleri anlamlandırmaya yardımcı olur

​

Kanser Hastalarında Psikoterapinin Rolleri

Kanser sürecinde psikoterapi, bir “düzenleyici” işlev üstlenir. Duyguların ifade edilebileceği güvenli bir alan yaratır. Kişinin kendi bedenine, geleceğine ve kontrol duygusuna yeniden temas etmesini sağlar.

Terapi sırasında çalışılan bazı konular şunlardır:

 

• Kaygı problemleri

• Travma sonrası stres tepkileri

• Beden imajı değişikliklerine bağlı özgüven kaybı

• “Neden ben?” sorusuna verilen anlamlar

• Çocuklara hastalığı açıklama süreçleri

• Hastalık sonrası hayatı yeniden kurma çabaları

​

Ailelerin Psikolojik Süreci

Kanser tanısı yalnızca bireyin değil, yakın çevresinin de ruhsal dengesini etkiler. Aile üyeleri sıklıkla iki rol arasında sıkışır: hem destekleyici olmak hem de kendi duygularıyla baş etmek.

​

Aile bireylerinde görülebilecek tepkiler şunlardır:

• Kronik yorgunluk ve tükenmişlik

• Suçluluk duyguları (“Keşke daha önce fark etseydik”)

• Aşırı koruyuculuk

• İlişkisel gerginlikler ve rol karmaşaları

• Ölüm korkusu ve belirsizlikle baş edememe

​

Psikoonkolojik destek, aile bireylerinin de duygularını sağlıklı bir şekilde tanımasına, ifade etmesine ve düzenlemesine alan açar.

​

Çocuklara Kanser Nasıl Anlatılır?

Kanser sürecindeki en zor görevlerden biri de, çocuklara durumu anlatmaktır. Bu noktada çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uygun bir anlatım önemlidir.
Çocuklar, söylenmeyenleri hisseder. Bu yüzden dürüst ama sade bir dille bilgi verilmelidir. Gerekirse bu süreçte bir uzman eşliğinde ilerlenmelidir.

​

Remisyon ve Psikolojik Artçılar

Tedavi sonrası "iyileşmiş" olmak, her zaman ruhsal olarak da iyileşmek anlamına gelmez. Birçok birey remisyon döneminde:

​

• Tekrar hastalanma korkusu

• Geçmiş travmaları hatırlama

• Hayata nasıl devam edeceğini bilememe

• Sosyal hayata dönmede güçlük

​

gibi zorluklarla karşılaşır. Bu durumlara “kanser sonrası psikolojik artçılar” adı verilir. Psikoonkoloji bu dönemde de kişinin yaşamını anlamlı bir biçimde yeniden yapılandırmasına yardımcı olur.

​

Terminal Dönem ve Varoluşsal Destek

Bazı durumlarda hastalık terminal evreye geçebilir. Bu dönem hem hasta hem de yakınları için ağır duygularla örülüdür. Psikolojik destek, bu dönemde:

​

• Ölüm sürecine hazırlanmak

• Vedalaşma sürecini sağlıklı yaşayabilmek

• Yaşamın anlamı üzerine çalışmak

• Kaygıyı ve acıyı düzenleyebilmek

​

📍 Adres: Şişli, İstanbul
📞 Telefon: +90 530 403 05 90
📩 E-posta: info@cansuvarol.com

​​