Yas (Kayıp) Destek Grupları
Yas Kayıp Destek Grubu Nedir?
Yas, yaşamın kaçınılmaz bir gerçeğidir. Ancak her kayıp, kişinin hayatında bir dönüm noktası yaratabilir. Sevilen birini kaybetmek, bir ilişkinin sona ermesi, bir evcil hayvanın vedası ya da hayal edilen bir geleceğin gerçekleşmemesi... Tüm bu durumlar insanın anlam dünyasında derin izler bırakır. Yas süreci, bireyin içsel düzenini yeniden kurmaya çalıştığı karmaşık, çoğu zaman yalnızlaştırıcı bir yolculuktur.
Yas destek grubu, bu yalnız yolculuğu paylaşmak için güvenli bir alan sunar. Aynı ya da benzer türde kayıplar yaşamış bireylerin bir araya gelerek, birbirlerini dinleyip tanıklık ettikleri, deneyimlerini paylaştıkları, zaman zaman susarak zaman zaman duygularını dile getirerek iyileşmeye alan açtıkları bir yapıdır.
Bu grup, terapi değil; ama terapötik bir deneyim sunar. Güvenli, gizli ve destekleyici bir ortamda, yasın farklı yüzlerine bakma, duygularla temas kurma ve başka hikâyeler içinde kendi hikâyemizi yeniden anlamlandırma imkânı sağlar.
Yas Süreci: Herkesin Kendi Yolculuğu
Yas, evrensel olduğu kadar kişiseldir de. Her birey kendi geçmişi, ilişkileri, değerleri ve başa çıkma stilleri doğrultusunda yas tutar. Bu süreçte öfke, suçluluk, inkâr, yoğun özlem, boşluk hissi ya da şaşkınlık gibi duygular iç içe geçebilir. Kimisi konuşmak ister, kimisi susar. Kimisi ağlar, kimisi donakalır. Her bir tepki, yasın doğal bir parçasıdır.
Psikolojik yaklaşımlarda yasın evrelerinden söz edilse de bu evreler bir sırayla ya da aynı şekilde herkeste yaşanmaz. Bu nedenle grubumuzda “doğru yas” diye bir şeyden söz edilmez. Her deneyim, her duygulanım kendi içinde geçerlidir. Burada amacımız, bu farklılıkları tanımak ve kişinin kendi yasını, başkalarının tanıklığında anlamlandırmasına eşlik etmektir.
Neden Yas Destek Grubuna Katılmalıyım?
Yas süreci çoğu zaman içe dönük yaşanır. Bu dönemde sosyal çevrenin beklentileri (“Artık toparlanmalısın”, “Hayat devam ediyor”) bireyin duygusal ihtiyacıyla çelişebilir. İşte bu noktada destek grupları önemli bir ihtiyaca yanıt verir:
-
Yalnız olmadığınızı fark edersiniz.
Benzer duygularla boğuşan diğer insanların varlığı, yalnızlık hissini hafifletir. -
Duygularınıza alan açabilirsiniz.
Ağlamak, susmak, anlatmak ya da sadece dinlemek... Her hâlinize yer vardır. -
Zor duygularla baş etme becerilerinizi geliştirirsiniz.
Başkalarının deneyimlerinden ilham almak, kendi sürecinize dair içgörü kazanmanızı sağlar. -
Duygusal yükünüzü paylaşabilirsiniz.
Anlatmak, anlaşılmak, yargılanmadan dinlenmek... Tüm bunlar psikolojik dayanıklılığı artırır. -
İyileşmeye alan tanırsınız.
Grup, bir “iyileştirme” vaadinde bulunmaz; ama iyileşmeye alan açar.
Grup Terapisi mi, Yas Destek Grubu mu?
Yas destek grubu, klasik anlamda bir grup terapisi değildir. Psikoterapi içeren bir yapıdan farklı olarak, burada odak daha çok paylaşım, tanıklık, bağlantı ve duygusal destek üzerinedir. Elbette grup terapötik bir etkide bulunur; çünkü güvenli bir alanda duygularla temas kurmak, kendini ifade etmek ve başkalarıyla bağ kurmak ruh sağlığını olumlu yönde etkiler.
Destek grubu:
-
Daha eşitlikçi bir yapıdadır, herkesin katkısı değerlidir.
-
Tanı koymaz, “teşhis” ve “tedavi” üzerinden işlemez.
-
Profesyonel rehberlik eşliğinde yürütülür ancak psikoterapi amaçlı değildir.
-
Katılımcının kendini ifade etme hızına, ihtiyacına ve sınırına saygı gösterir.
Yas Grubumuzda Sizi Neler Bekliyor?
Oturumların Yapısı
-
Grup, maksimum 8 kişiyle sınırlıdır. Bu, güvenli bir paylaşım ortamı yaratmak içindir.
-
Oturumlar haftada bir, her biri 2 saat sürecek şekilde planlanır.
-
Grup süresi toplamda 6 haftadır. Her hafta farklı bir tema işlenir.
-
Oturumlar yüz yüze gerçekleştirilir ve kapalı grup formatındadır. (Katılımcılar sabittir.)
Gizlilik ve Güvenlik
Grupta paylaşılan her şey gizlidir. Katılımcılardan birbirlerinin paylaşımlarını grup dışına taşımamaları beklenir. Güven, bu çalışmanın temelidir. Zorlanılan anlarda herkesin duygusal sınırlarına saygı duyulur.
Katılımcı Profili
Gruba katılan kişiler çok çeşitli yaş ve geçmişlerden gelebilir. Kayıpları farklı olabilir. Ancak ortak olan, hepsinin bir yas sürecinde olmalarıdır. Bu çeşitlilik, hem farklı bakış açıları kazandırır hem de duygusal çeşitliliği normalleştirir.
Yas Destek Grubunda İlk Oturumda Ne Olur?
İlk oturum, tanışma ve grubun çerçevesini belirleme oturumudur. Şunlara yer verilir:
-
Tanışma ve paylaşıma giriş: İsimler, kayıp türleri, gruptan beklentiler paylaşılır.
-
Grup kuralları konuşulur: Gizlilik, gönüllülük, saygı, dinleme.
-
Psiko-eğitim bölümü: Yas süreci hakkında kısa bilgi verilir. (Örneğin: “Yasın aşamaları yoktur.”)
-
Zorlanma anları için stratejiler: Katılımcılara; duygusal olarak zorlanırlarsa ağlamalarına, susmalarına ya da dışarı çıkmalarına izin olduğu açıkça ifade edilir.
“Başkasının hikâyesi beni tetiklerse?”
“Aniden ağlamaya başlarsam?”
“Hiçbir şey anlatmak istemezsem?”
Tüm bu sorular, ilk oturumda açıklıkla konuşulur.
Yas Türleri: Kayıplar Çok Çeşitli Olabilir
Yas sadece fiziksel ölümle sınırlı değildir. Grubumuzda farklı türden kayıplar yer bulabilir:
-
Ölüm: Sevilen bir kişinin vefatı
-
Boşanma veya ayrılık: Romantik ilişkilerin sonlanması
-
Evcil hayvan kaybı: Derin duygusal bağların yitimi
-
Göç: Ülke, şehir ya da kültür değişimiyle gelen aidiyet kaybı
-
Kayıp yaşanmamışken yas: Hastalık tanısı, ileri evre kronik rahatsızlıklar, ebeveyn kaybı beklentisi
Bu farklılıklar, grup içinde zengin ve dönüştürücü bir paylaşıma olanak tanır.
Gruba Katılmadan Önce Bilmeniz Gerekenler
Kimler Katılabilir?
-
Yas tutan,
-
Duygularına alan açmak isteyen,
-
Başkalarının deneyimlerinden beslenmeye açık,
-
Sessizlikle de paylaşım olabileceğini kabul eden herkes katılabilir.
Gruba katılım için belirli bir teşhis, tanı ya da psikolojik geçmiş gerekmez.
Ön Görüşme Süreci
Gruba katılmak isteyen herkesle kısa bir ön görüşme yapılır. Bu görüşme; kişinin hazır oluşunu, grubun dinamiğine uyumunu ve güvenli bir yapı içinde ilerlemeyi sağlamak içindir. Bu bir eleme değil, karşılıklı tanışma sürecidir.
Katılım Kuralları
-
Grup süresince devamlılık önemlidir.
-
Kamera açık olacaksa (online versiyonlarda) güvenli bir ortam sağlanmalıdır.
-
Kimse konuşmaya zorlanmaz; ancak aktif dinleyicilik beklenir.
-
Her katılımcı duygusal sınırlarını koruyabilir. Paylaşmak istemediğiniz hiçbir şeyi anlatmak zorunda değilsiniz.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
“Ağlarsam utanır mıyım?”
Hayır. Ağlamak, bu grubun en doğal parçasıdır. Gözyaşı bir zayıflık değil, temas biçimidir.
“Anlatmak istemezsem dışlanır mıyım?”
Hayır. Dinlemek de aktif bir katılımdır. Kimse konuşmaya zorlanmaz.
“Gruba katılanların acısı bana ağır gelirse?”
Bunun olabileceğini biliyoruz. Böyle anlarda grup kolaylaştırıcısı sizin yanınızdadır. Dışarı çıkabilir, derin nefes alabilir ya da duygunuzu ifade edebilirsiniz.
“Bu bir terapi değilse ne işe yarar?”
Destek grubu, terapi değildir ama terapötik bir etki yaratır. Başka hikâyelerin tanıklığında kendi hikâyenize dönersiniz. Bu da iyileştiricidir.
Yas Destek Grubunun Ardından Katılımcılar Deneyimler Ne Söylüyor?
Pek çok katılımcı, destek grubu deneyiminin ardından şunları dile getirir:
-
“Yalnız olmadığımı ilk defa hissettim.”
-
“Başkasının hikâyesinde kendime dair çok şey fark ettim.”
-
“İlk kez ağlamama izin verdim.”
-
“Acımı küçültmeden paylaşabileceğim bir yer oldu.”
Destek grubu; acıyı yok etmez ama taşıma biçiminizi dönüştürür. Acıyı paylaşanlar arasında yeni anlamlar kurulur.
Unutmayın: Yas, zamanla geçecek bir durum değil; anlamlandırıldıkça dönüşen bir deneyimdir. Ve yasınızda yalnız olmak zorunda değilsiniz.
Sizi destek grubumuzda bekliyorum.
Yas destek grubu duyuruları için beni Instagram'da takip edin.
